ഉന്നതവിദ്യാഭ്യാസത്തിന്റെ മാറുന്ന മുഖത്തിന്റെ പ്രതീകം തന്നെയായിരുന്നു സൂസന്‍ ഹോക്ക്ഫീല്‍ഡ്. വിദ്യാഭ്യാസരംഗത്തെ പ്രശ്‌നങ്ങളെ ഇഴകീറി പരിശോധിക്കാതെ എല്ലാറ്റിനെയും സമന്വയിപ്പിച്ച് അവതരിപ്പിക്കുകയായിരുന്നു അവര്‍. ഔപചാരികമായ അധികാരലക്ഷണങ്ങളൊന്നുമില്ലാത്ത അനൗപചാരികമായ ഒരു ചര്‍ച്ച. കൂടുതല്‍ ആഴത്തിലേക്കിറങ്ങിച്ചെല്ലുന്ന അത്തരം ചര്‍ച്ചകളാണ് കൂടുതല്‍ ഫലവത്താവുക.
മേഖല ഏതുമാവട്ടെ, നോളജ് അഥവാ അറിവിനൊരു പ്ലാസ്റ്റിസിറ്റിയുണ്ട്. മുന്നേ വിരുദ്ധധ്രുവങ്ങളിലെന്ന് തോന്നിപ്പിക്കുന്നപോലെയായിരുന്നു വിഷയങ്ങള്‍. ഫിസിക്കല്‍ സയന്‍സും ലൈഫ് സയന്‍സും അല്ലെങ്കില്‍ ആര്‍ട്‌സും എന്‍ജിനീയറിങ്ങും. ഭാഗ്യത്തിന് കോടതിഭാഷയിലെ വേഴ്‌സസ് നടുവിലല്ലെന്നേയുണ്ടായിരുന്നുള്ളൂ. ഈ വേര്‍തിരുവുകളുടെ ബര്‍ലിന്‍ മതില്‍ അറിവിന്റെ പുതുയുഗത്തില്‍ അലിഞ്ഞില്ലാതാവുകയാണ്. ബയോമെക്കാനിക്‌സും ന്യൂക്ലിയര്‍ മെഡിസിനും കോണ്‍ഷ്യസ് കാപ്പിറ്റലിസവും അരങ്ങുവാഴുന്നു. ജലം മുഴുവനായും ഉപയോഗിക്കപ്പെടുന്ന നദീസംയോജനംപോലെ വിഷയങ്ങള്‍ പരസ്പരബന്ധിതമായി.
വാഷിങ്ടണ്‍ ഡി.സി.യില്‍ അന്നത്തെ മാനവവിഭവശേഷി മന്ത്രി കപില്‍ സിബലുമൊത്തുള്ള ഒരു യോഗത്തിലാണ് ഞാന്‍ രേണു ഖടോരയെ കാണുന്നത്. ഉത്തര്‍പ്രദേശിലെ ഫറൂഖാബാദെന്ന കുഗ്രാമത്തില്‍ ജനിച്ച് 18-ാമത്തെ വയസ്സില്‍ വിവാഹിതയായ വനിത. വിവാഹമല്ല വേണ്ടത്, ഉന്നതവിദ്യാഭ്യാസമാണെന്ന് പറഞ്ഞ് പത്തുദിവസത്തോളം നിലവിളിച്ചതായി അവര്‍ പറയുന്നു. ജീവിതപങ്കാളിയായ സുരേഷ് ഖടോര്‍ അവര്‍ ചാന്‍സലറായിരിക്കുന്ന അതേ സര്‍വകലാശാലയില്‍ പ്രൊഫസറാണ്. പഠിക്കാനും നയിക്കാനുമുള്ള ഒടുങ്ങാത്ത അഭിനിവേശവും നിശ്ചയദാര്‍ഢ്യവുമായിരിക്കണം അവരെ അമേരിക്കയിലെ പ്രശസ്തമായ സര്‍വകലാശാലയുടെ തലപ്പത്തേക്കെത്തിച്ചത്. ആംഗ്ലോ സാക്‌സണ്‍ പുരുഷാധിപത്യത്തിന്റെ വിഹാരകേന്ദ്രമായ അമേരിക്കന്‍ വിദ്യാഭ്യാസമേഖലയില്‍ ഒരിന്ത്യന്‍ വനിതയ്ക്ക് എന്തുകൊണ്ടും അഭിമാനിക്കാവുന്ന നേട്ടം, അവരുടെ അസാധാരണമായ ലീഡര്‍ഷിപ്പ് ക്വാളിറ്റിയെപ്പറ്റി നമുക്കും.
രചന :- ദേബശിഷ് ചാറ്റര്‍ജി
കടപ്പാട് :- മാത്രുഭൂമി ദിനപത്രം